تاریخچه ی شماره گذاری در ایران

تاریخچه ی شماره گذاری در ایران

خودرو با پلاک قدیمی:  

در دوران صدارت وثوق الدوله (۱۲۹۸) به درشکه‌ها و گاری‌ها پلاک‌هایی چسبانده شد و هر یک از آنها دارای شماره‌ای شدند. در آن زمان متولی این کار اداره بلدیه (شهرداری) بود. تعویض و نصب پلاک بر روی خودروها در ایران قدمتی طولانی دارد، سابقه اولین خودرو پلاک شده در کشور برمی گردد به سال ۱۳۰۵ که اولین خودرو به کشور وارد شد. در سال ۱۳۰۵ که ابتدائی ترین خودروها وارد کشور شدند هیچکس فکر نمی‌کرد که امروز با تعدد خودرو مواجه شویم. در آن روزگارها قوانینی که شامل ۳۲بند بود برای شماره گذاری خودروها وضع شد که البته این قوانین سه سال بعد از ورود اولین خودروها به کشور یعنی در سال ۱۳۰۸ تنظیم شد. در آن سال، خودروها صاحب پنج پلاک شدند؛ نام کارخانه، آدرس مالک، نمره‌عقب، نمره‌جلو و پلاک مالیات. تصویب قوانین به همین جا ختم نشد؛ حدود ۱۳۰۸ وقتی تعداد اتومبیل سوارهای شخصی شهر به ۱۵۲۲ نفر رسید، قوانین مربوطه نیز تغییر کرد و پلاک‌ها متشکل از نام شهر و حدود چهارعدد که در بالای نام شهر قرار داشت، شدند. در گذشته در پلاک خودروها پنج رقم و نام شهری که خودرو در آن پلاک شده بود دیده می‌شد و یا به همراه شماره پلاک و نام شهر عددی دیگر در آن درج می‌شد. با افزایش خودرو در کشور، تصمیمی اتخاذ شد تا یکی از حروف الفبای فارسی نیز به نام شهرها افزوده شود و سپس نوبت به پلاک‌هایی رسید که نام شهر با عدد دو رقمی ترکیب و پلاک‌های جدیدی بر روی خودروها نصب شد. در دهه هفتاد، خودروها دیگر از آن شکل و شمایل قدیمی خارج شده و پلاک‌ها نیز لیزری شده بود. در سال ۱۳۷۸ با آمدن پلاک‌های لیزری، مسئولین تصمیم گرفتند که باید همه پلاک‌های خودروها یکسان شوند و این نوع پلاک روی همه خودروها نصب شود. طرح تعویض پلاک در سطح کشور آغاز شد. در این طرح مالکان خودرو، موظف به دریافت برچسب تعویض پلاک شدند و بابت آن برچسب‌ها نیز در آن روزگار مبلغی از آنها گرفته شد. در دهه هشتاد، نوبت به پلاک‌های ملی رسید که هم دارای ابعاد و طرحی جدید بود و هم در نوع شماره‌گذاری و چیدمان اعداد و حروف در کنار یکدیگر بدیع به نظر می‌رسید. مشکلات تعویض پلاک به گونه‌ای بود که در سال۸۳، میان نیروی انتظامی و دیوان عدالت اداری اختلاف نظرهایی به وجود آمد که این اختلافات موجود موجب سرگردانی و بلاتکلیفی مردم شد.